ΜΑΔΑΡΑ View RSS

Ο Γιάννης Κουριδάκης ήταν μέλος της άτυπης ομάδας των Σφακιανών Βρακοφόρων (Αθήτης, Κουρής, Λέφας, Λύκος, Μανουσογιάννης, Ψαρός) που διέπρεψαν στο Κρητικό καλλιτεχνικό στερέωμα τις δεκαετίες 50 - 70. Εδώ είναι ένα απάνθισμα φωτογραφιών του Γιάννη Κουρή από διάφορες εκδηλώσεις. Ευχαριστώ τον γιο του, φίλο Νίκο Κουριδάκη.

Ο Κουρής είναι ο πρώτος δεξιά. Ταχυδρ. κάρτα του Φώτο Σταρ (Χανιά)

Ο Λέφας χορεύει πάνω στο μπουκάλι και τον κρατάει ο Κουρής.

Στη Θεσσαλονίκη (Διεθνής Έκθεση): από αριστερά: Γιάννης Κουρής, Νίκος Δουρουντάκης (Κατσουλονικολής) από Χώρα Σφακίων (διετέλεσε πρόεδρος της Κοινότητας Χώρας Σφακίων), ο αδερφός του Γιάννη, ο Μανούσος Κουρής (υπολοχαγός του πυροβολικού τότε και έφτασε στον βαθμό του στρατηγού) και ο Μανούσος Αθητάκης (Μπασέβδος)

Από την Κηδεία του Καζαντζάκη (απο ΕΔΩ):

Mail Antreas P. Hatzipolakis

Χειρόγραφο ποίημα άγνωστης ποιήτριας για την Παναγία Χοζοβιώτισσα Αμοργού.

Δε γνωρίζω αν είναι δημοσιευμένο σε κάποιο βιβλίο ή έφημερίδα της Αμοργού.

Προς την Χοζοβιώτισσαν

Μία γυναίκα χριστιανή, με πίστη και λατρεία,

μεσ' στην βαρκούλα σ' έβαλε, γλυκειά μου Παναγία

και σ' άφησε στα κύματα να πας όπου νομίζεις,

εσύ που ξέρεις τα κρυφά και φανερά γνωρίζεις.

Έφυγες απ' το Χόζοβο, μόνια και μοναχή σου,

να μη σε εύρουν οι εχθροί να σε ποδοπατήσουν.

Η θάλασσα γαλήνευε στο θείο σου το διάβα

και τα ψαράκια του γιαλού ύμνον γλυκόν σου ψάλλαν.

Την Αμοργόν εδιάλεξες, ω θεία ευλογία,

γιανά κτιστεί ο Οίκος σου, χρυσή μου Παναγία.

Η Αμοργός σε προσκυνά, οι ξένοι σε τιμούνε,

κι από τα πέρατα της γης έρχονται να σε δούνε.

Της Αμοργού το στήριγμα, της Χώρας το καμάρι,

είναι η Χοζοβιώτισσα, μεγάλη της η Χάρη.

Γονατιστή σε προσκυνώ, σεμνή μου Παναγία,

σ' αυτούς που σε αδίκησαν να δείξεις ευσπλαχνία.

Και πάλι σε παρακαλώ γίνε μεσίτριά μας,

να συγχωρήσει ο Θεός τα τόσα σφάλματά μας.

Φύλαγε, Παναγία μου, και όλη την Ελλάδα,

από πολέμους και σεισμούς, καταστροφή κι αντάρα.

Κάνε να ελευθερωθούν και τ' άλλα τα παιδιά της,

που χρόνια τώρα λείπουνε μέσ' απ' την αγκαλιά της.

Φύλαγε και την Χώρα μας, που θεν να την ρημάξουν,

και όλες της τις ομορφιές ύπουλα να αρπάξουν.

Και όποιο χέρι υπόγραψε διά να την ρημώσει,

εσύ, γλυκειά μου Παναγια, εσύ, να το πληρώσεις.

Αρχές 1900. Τόπος και Φωτογράφος άγνωστοι.

Φωτογράφος C. Stavrinos (Κωνσταντινούπολη;)

Τόπος και Φωτογράφος άγνωστοι.

Τόπος και Φωτογράφος άγνωστοι.

Τόπος και Φωτογράφος άγνωστοι.

Έλληνες (Πόντιοι) της Ρωσίας. Μετά τον γάμο ο άντρας ψήλωσε και πέρασε την γυναίκα του....!

Φωτογράφος: Μουστάκης, Αθήνα.

Τόπος και Φωτογράφος άγνωστοι.

Σητεία.

Φωτογραφία: Κουλεντιανός, Ροδεσία

Σουέζ - Φωτογραφία: Καπετανάκης

Ταχυδρομική κάρτα σταλμένη από κορίτσι στον αγαπημένο της, ο οποίος υπηρετούσε φαντάρος (από Αθήνα, 31-8-1950)

Με αρκετά ωραία ερωτικά δίστιχα!

Τα δίστιχα:

Σου στέλλω χαιρετίσματα μ' ένα μπουκέτο άνθη,

γύρω - τριγύρω πασχαλιές και μεσ' στη μέση δάφνη.

***

Kουράστηκαν τα μάτια μου τη θάλασσα να βλέπω,

τον ταχυδρόμο να ερωτώ και γράμμα να μην έχω.

***

Σε αγαπώ ως αγαπά η χρυσαλλίς τα ία,

ως αγαπά ο Ιησούς <Χριστός> την μήτηρ (sic) του Μαρία.

***

Αγαπημένο μου πουλί κι αλαργινό γεράκι,

η ξενητειά σε χαίρεται κι εγώ πίνω φαρμάκι.

***

Ξεμάκρυνες κι αρρώστησα, έλα κοντά να γιάνω,

έλα το γρηγορότερο, μην πέσω και πεθάνω.

***

Ήθελα να είχα δυο καρδιές, η μια να στάζει αίμα,

η άλλη το κρύο νερό, αγάπη μου, για σένα.

***

Πότε θα βγάλεις το χακί, το στέμμα θα ξηλώσεις,

να βάλεις τα πολιτικά, να 'ρθεις να μ' ανταμώσεις.

***

Αν ήθελες θα ελθόμουνα για λίγο στη στρατώνα,

και θά ΄λεγα στον λοχαγό πως είμαι νοσοκόμα.

***

Η μάνα σου μου τά ΄δωσε τα μήλα στο μαντήλι,

και μού ΄δωσε παραγγελιά να σε φιλώ στα χείλη.

***

Γράμμα σου στέλλω, αγάπη μου, δε θέλω να δακρύσεις,

μόνο μια χάρη σου ζητώ, αμέσως ν' απαντήσεις.

***

Υπάρχει άνθος τι μικρόν, που στους αγρούς φυτρώνει,

και τούτο ονομάζεται ποτέ "μη με λησμόνει".

Αναγνωστικό Δ' Δημοτικού (Γ' έκδοση, 1961)

Το παρακάτω ποίημα, γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο, αναφέρεται σ' έναν σκοτωμένο από τους αντάρτες του ΕΛΑΣ στρατιώτη του Ελληνικού Στρατού κάπου στον Παρνασσό, κατά την περίοδο του εμφυλίου.

Σκοτώθηκα στου Παρνασσού τα άγρια τα μέρη,

από Βουλγάρου άτιμου το ύπουλο το χέρι.

Την ώρα που καθίσαμε να φάμε, οι καημένοι,

αυτοί ενέδρα είχανε οι άτιμοι στημένη.

Ρίξανε και με σκότωσαν χωρίς καν να προλάβω,

την θέση μου να έπιανα, το όπλο μου να πάρω.

Να βλέπανε πως πολεμούν εκείνοι που πιστεύουν,

Πατρίδα, Οικογένεια και τον Χριστό τους θέλουν.

Τίποτα δεν με φόβιζε και είχα την ελπίδα,

πως θα γυρνούσα ζωντανός στην δόλια μου πατρίδα.

Νά ΄βλεπα την μανούλα μου, την αρραβωνιαστικιά μου,

τις μόνες μου παρηγοριές, που είχα στην καρδιά μου.

Αλλά της τύχης μου ήταν γραφτό γιανά ταφώ εδώ χάμου,

κι ας περιμένει η μάνα μου κι η αρραβωνιαστικιά μου.

Τέλος για παρηγοριά ας έχουν την ελπίδα,

πως έπεσα ηρωικώς για την γλυκειά πατρίδα.

Κι ένα ακόμα ας μάθουνε οι άτιμοι εχθροί,

ότι ο Κώστας δεν επέθανε, αιώνια θα ζει.

Ιδομενέας Μαρής: "ΣΑΣΣΑΛΟΣ ΚΙΣΣΑΜΟΣ, ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΜΑΡΟΝΙΚΟΛΑΚΗ - ΚΡΑΣΣΑΚΗ (σύντεκνοι από τα Εννιά Χωριά) μαζί με τις δασκάλες των παιδιών και τις γκουβερνάντες τους. οι Κρητικοί και οι οι Ευρωπαίοι.... Κάτω δεξιά σε ηλικία 6 χρονών ο παππούς μου Μαρονικολάκης Ιδομενέας. Ο κύριος με το ψαθάκι στα πόδια του ειναι ο προπάπους μου Μαρονικολάκης Βασίλειος η κυρία με το λευκό σάλι γύρω απο τον λαιμό όρθια είναι η προγιαγιά μου, η Ρουμπίινη το γένος Αρχοντάκη."

Ευχαριστώ τον φίλο Ιδομενέα !!!

Χανιά, 22 Σεπτέμβρη 1931. Συντάχθηκε ασφαλιστήριο συμβόλαιο, για την ασφάλεια 38 βαρελιών κρασιού, που μεταφέρονταν με το πλοίο ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ, από Κουρφαλώνα Κισσάμου στον Πειραιά. Η ασφάλεια έγινε επ' ονόματι του Γεωργίου Κουτσουρέλη.

O φάκελος που περιείχε το συμβόλαιο. Στάλθηκε στον Δικηγόρο Ιωάννη Μπλούμ στα Χανιά.

Ευχαριστώ τον φίλο Πέτρο Παπακυριάκου, που μου το χάρισε.

Χωρίς πληροφορίες

Κορίτσια της Ε.Ο.Ν. Ηρακλείου χτίζουν συμβολίκά (;) έναν τοίχο.

Φωτογράφος ΛΑΜΠΡΙΝΙΔΗΣ, Ηράκλειο

Στο δρόμο προς τη Μαδάρα, κάπου δυο ώρες με τα πόδια μακριά από την Ανώπολη, συναντάμε μια παλιά στέρνα. Ονομάζεται Των Κριγιαράδων η Στέρνα, από το όνομα των κατασκευαστών και ιδιοκτητών της, την οικογένεια Γιάννη Κριαρά (19ος αιώνας), που την κατασκεύασε γύρω στα 1890. Για δεκαετίες ολόκληρες ήταν το μοναδικό νερό στην περιοχή. Τα άλλα νερά ήταν σε μακρυνές αποστάσεις (η πηγή στα Σκαφίδια, η πηγή στου Ζαράνη, τα νερά σε σπήλιους (Δρακουλάκι, Τίμιος Σταυρός στο Μουρί)). Και οι στέρνες οι κοινοτικές στις Ρουσιές και στ' Αμμουτσερά και η ιδιωτική των Ορφανουδιανών η Στέρνα κατασκευάστηκαν πολύ αργότερα (δεκαετία 1960).΄Ετσι, λοιπόν, ήταν το μοναδικό πολύτιμο νερό για δεκαετίες ολόκληρες για ανθρώπους και ζώα.

Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΗΣ [1]

Στη δεκαετία του 1890 οι γιοι του Κριγιαρογιάννη [2], ο Αντρουλής [=Αντρέας], ο Νικηφόρος, Ο Πόλος [= Παύλος] κι ο Σταυράκης απεφάσισαν να κατασκευάσουν μια στέρνα για το πότισμα των αιγοπροβάτων τους σε μια περιοχή που κοντά άλλο νερό δεν υπήρχε. Το έργο ανέθεσαν στον Νικηφόρο. Κατ' αρχήν ήταν αναγκαία καλά μεταφορικά μέσα για τις ανάγκες της κατασκευής. Ο Νικηφόρος ήξερε στα Νεροκούρου έναν Τούρκο "αγά" (γαιοκτήμονα) που είχε δυο καλά μπεγίρια (άλογα), κι απεφάσισε να του τα κλέψει. Επήγε νύχτα στο σταύλο του αγά βρήκε τα μπεγίρια, και γιανά μην ακούονται τα πέταλά τους στο καλντερίμι της αυλής, έκοψε τις μανίκες του ράσου του και "μπούκωσε" τα πέταλα. Δεν έγινε αντιληπτός και πρωί - πρωί βρέθηκε στην Ανώπολη. Την άλλη μέρα άρχισε το έργο. Έσκαψε το λάκκο της στέρνας σε κατάλληλο τόπο που να μην έχει ριζιμιές πέτρες. Κουβάλησε με τα μπεγίρια πέτρες για το χτίσιμο κι έφερνε και το νερό που χρειαζόταν από τη μακρυνή πηγή που βρίσκεται στα Σκαφίδια. Όταν τελέιωσε το σκάψιμο ανέθεσε σε κάποιον καλό μάστορα (που το όνομά του δυστυχώς δεν το έμαθα) να την χτίσει. Την έχτισε κατά τον αρχαίο τρόπο, όπως είναι χτισμένες οι αρχαίες θολωτές στέρνες. Για κονίαμα χρησιμοποιήθηκαν σπασμένα "βήσσαλα" (κομμάτια από παλιά πήλινα αγγεία), τα οποία θρυματίστηκαν και γίνανε σκόνη σαν το σημερινό τσιμέντο.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

[1]. Την ιστορία της κατασκευής την άκουσα από τον πατέρα μου Παύλο Χατζηπολάκη, του οποίου η μητέρα ήταν κόρη του Νικηφόρου. Στη διήγησή του ο πατέρας μου άφηνε να διαφανεί ότι τα άλλα αδέλφια "ρίξανε" τον αδελφό τους τον Νικηφόρο, αναθέτοντάς του το έργο, χωρίς αυτά να συμμετέχουν στην κατασκευή. Έλεγε χαραχτηριστικά ότι ο Αντρουλής έδεσε ένα σπάγγο σε ένα καρφί, το έμπηξε στο έδαφος, και κρατώντας την άκρη του σπάγγου, έκανε μια περιστροφή γύρω από το καρφί χαράσσοντας την περιφέρεια της στέρνας. Και μετά είπε στον αδερφό του:

--- Σκάφτε εδά, Νικηφόρο....!!!

Στην πραγματικότητα δεν υπήρξε κανένα "ρίξιμο"! Ο Νικηφόρος ανέλαβε το έργο, αλλά απαλλάχτηκε από τα άλλα καθήκοντά του στις ποιμενικές και γεωργικές εργασίες της οικογένειας.

[2]. Ο Κριγιαρογιάννης (Ιωάννης Κριαράς) ήταν γιος του Πόλου Κριαρά και είχε έναν τουλάχιστον αδελφό, τον Νικηφόρο. Τους συναντούμε σε δικαιοπρακτικό έγγραφο του 1844, όπου διαβάζουμε "ο Γιάννης και Νικηφόρος Κριγιαροπολάκηδες" [= γιοι του Πόλου Κριαρά].

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ (από το διαδίκτυο)

Των Κριγιαράδων η Στέρνα

Η Κοινοτική στέρνα στ' Αμμουτσερά

H Κοινοτική στέρνα στις Ρουσιές.

Οι Φίλοι που πάτησαν like στην ΜΑΡΙΝΑ ΤΩΝ ΒΡΑΧΩΝ με την Φωτογραφία "της" που ανέβασα στο FACEBOOK [δες ΕΔΩ] θα πάρουν από ένα βιβλίο του Οδυσσεα Ελύτη κατόπιν κληρώσεως.

Οι Φίλοι φαίνονται στις Φωτογραφίες:

Τα 11 αντίτυπα βιβλίων του Ελύτη που θα διατεθούν είναι:
-1- O ΜΙΚΡΟΣ ΝΑΥΤΙΛΟΣ
-2- ΤΡΙΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΜΕ ΣΗΜΑΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ
-3- ΕΚ ΤΟΥ ΠΛΗΣΙΟΝ
-4- ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΧΑΡΤΗΣ" ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ, #21-23
-5- ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΑΘΕΑΤΟΥ ΑΠΡΙΛΙΟΥ
-6- ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΑΘΕΑΤΟΥ ΑΠΡΙΛΙΟΥ
-7- Ο ΗΛΙΟΣ Ο ΗΛΙΑΤΟΡΑΣ
-8- Ο ΗΛΙΟΣ Ο ΗΛΙΑΤΟΡΑΣ
-9- Ο ΗΛΙΟΣ Ο ΗΛΙΑΤΟΡΑΣ
-10 Ο ΗΛΙΟΣ Ο ΗΛΙΑΤΟΡΑΣ
-11 Ο ΗΛΙΟΣ Ο ΗΛΙΑΤΟΡΑΣ

Τα 11 ονόματα Φίλων θα μπούν σε κληρωτίδα. Θα ανακατευτούν, και θα ανασύρεται ένα-ένα. Κατά σειρά θα κερδίζουν και το αντίστοιχο αντίτυπο του πίνακα. Π.χ. Το πρώτο όνομα που θα ανασυρθεί θα κερδίσει το 1 = Ο ΜΙΚΡΟΣ ΝΑΥΤΙΛΟΣ.

Την κλήρωση θα διενεργήσει αύριο ένας από τους Φίλους, ο Νίκος Νεανίδης

29-Χ-1934 Επί τη Εκατονταετηρίδι της Ελληνικής Δικαιοσύνης

Χαλκίδα. Αστική Οικογένεια. Γράφει στην πίσω πλευρά: "27 Ιουνίου ημέρα Δευτέρα 1905"

Φωτογράφος: Γ. Παντόπουλος, Χαλκίς

Ένας Σφακιανός, που "άφησε εποχή" κατά τη δεκαετία του '60 στα Χανιά με τον χορό και τη λεβέντικη κορμοστασιά του, ήταν ο Ασκυφιώτης Μιχάλης Λέφας. Τον βρίσκουμε σε όλες τις επίσημες Χανιώτικες εκδηλώσεις της εποχής μαζί με άλλους λεβεντόκορμους Χανιώτες βρακοφόρους. Σε έναν Κρητικό ιστότοπο, που μου υπέδειξε η φίλη Ποπίτα Παπαδάκη, μια ιστοσελίδα είναι αφιερωμένη στον Λέφα, αλλά θεωρώ παράλειψη να μην αναφέρεται πουθενά η Σφακιανή καταγωγή του [δες ΕΔΩ].

Έκανα μια πρόχειρη έρευνα στο αρχείο των φωτογραφιών μου και τον εντόπισα σε κάποιες, που παρουσιάζω παρακάτω. Άλλη φορά θα ερευνήσω και τις ταχυδρομικές κάρτες εκείνης της εποχής.

Χανιά.

Στο άγαλμα του Βενιζέλου.

"Από την άφιξη του Πρωθυπουργού κ. Γεωργίου Παπανδρέου στη Θεσσαλονίκη.".

"Σήμερον το απόγευμα εις το Αεροδρόμιον του Ελληνικού εγένετο επισήμως η τελετή της μετακομιδής των οστών θανόντων Ελλήνων ομήρων εις Γερμανίαν"

Η επόμενη σειρά φωτογραφιών είναι από κάποια επίσημη εκδήλωση στα Χανιά. Δυστυχώς δεν έχουν πληροφορίες γραμμένες στις πίσω πλευρές τους. Στη τελευταία δεν φαίνονται οι βρακοφόροι.

Εδώ φαίνεται κι ο Μητσοτάκης (πρώτος αριστερά)

Κι εδώ πάλι ο Μητσοτάκης. Κι ο Ειρηναίος.

Η επιγραφή στο άγαλμα γράφει ΜΑΝΟΥΣΟΣ Ρ. ΚΟΥΝΔΟΥΡΟΣ. Πιθανόν να ήταν εκδήλωση αφιερωμένη στον Κούνδουρο (ίσως αποκαλυπτήρια της προτομής του)

Σε αυτήν δεν είναι ο Λέφας. Φαίνεται και σε αυτήν ο Ειρηναίος.

Cabinet photo του φωτογράφου ΠΑΓΩΝΗ (Αθήνα)
Η πίσω πλευρά ΕΔΩ

Υπογραφή δυσανάγνωστη.

ΧΩΡΑ ΣΦΑΚΙΩΝ

ΧΩΡΑ ΣΦΑΚΙΩΝ

ΧΩΡΑ ΣΦΑΚΙΩΝ

ΑΣΚΥΦΟΥ (Οι Καρές)

ΑΣΚΥΦΟΥ